تکنیک‌های گرافیکی ساده برای مخاطبین شبکه‌های اجتماعی

نویسنده: الهام نیوی

در مغز ما صدها میلیون عصب وجود دارد که به پردازش بصری اختصاص یافته است. این یعنی تقریبا ۳۰ درصد از کل قشر مغز. این میزان عصب را با ۸ درصد عصب اختصاص یافته به حس لامسه و ۳ درصد برای شنوایی، مقایسه کنید.
هر دو عصب بینایی که تصاویر را از شبکیه به مغز می‌رسانند، از یک میلیون رشته عصبی تشکیل شده است. در حالی که عصب شنوایی حامل تنها ۳۰ هزار رشته است.

به همین دلیل تصاویر و طرح‌های به کار گرفته شده در رسانه‌های اجتماعی تاثیر بسیار مهمی در اثربخشی محتوای شما دارند. در زیر ما تعدادی از تکنیک‌هایی که می‌تواند شما را در این مسیر کمک کند،‌ برشمرده ایم.

۱- رنگ

رنگ یکی از مهم‌ترین و پیچیده‌ترین جنبه‌های در طراحی برای رسانه‌های اجتماعی است. این مولفه در خلق و خو، ایجاد فضا، انتقال احساسات و حتی برانگیختن خاطرات افراد نقش مهمی دارد.

محققان در مطالعات خود پیرامون تأثیر رنگ بر بازاریابی، دریافتند که تا ۹۰ درصد از قضاوت‌های فوری درباره محصولات می‌تواند تنها بر اساس رنگ صورت گیرد. سایر مطالعات آکادمیک در مورد رنگ‌ها در بازاریابی تاکید می‌کنند که ضروری است که رنگ‌ها با شخصیتی که می‌خواهید به تصویر بکشید، منطبق باشند.

از رنگ‌هایی در تصاویر خود استفاده کنید که مخاطبان شما را در ارتباط بهتر با داستان‌تان بهتر کمک می‌کنند. بدین معنا که باید بررسی کنید که مثلا کدام رنگ‌ها به بیان بخش خاصی از آن داستان کمک بیشتری می‌کنند. باید از اصول بصری بدیهی رنگ‌ها شروع کرده و از آنها برای ایجاد حس هماهنگی در تصاویر خود بهره بگیرید.

در جدول زیر تلاش کرده‌ایم که تاثیرات برخی از رنگ‌ها بر مغز انسان را تشریح کنیم. با کمک این جدول می‌توان آنها را در داستان‌سرایی و بازاریابی مورد استفاده قرار دهید:

قرمز= انرژی و فوریت

نارنجی = پرخاشگر
زرد = خوش بین و جوان

سبز = ثروت و آرامش

آبی = اعتماد و امنیت

صورتی = عاشقانه و زنانه

مشکی = قدرتمند و براق

بنفش= تسکین دهنده و آرام بخش

۲- تعادل

ایجاد تعادل در طراحی تصاویر برای رسانه‌های اجتماعی کاری بسیار دشوار است، اما ارزش تلاش را دارد. یک روش موثر برای ایجاد تعادل این است که تصور کنید هر عنصری در طراحی شما دارای وزن است.

به عبارتی دیگر باید ببینید اگر تصویر را روی یک ترازو قرار دهید، به یک طرف خم می‌شود؟

به خاطر داشته باشید که عناصر مختلف وزن متفاوتی دارند. تعادل لزوما به این معنی نیست که طراحی شما به دو قسمت مساوی تقسیسم شود. در واقع چهار نوع تعادل وجود دارد:

– متقارن

– نامتقارن

– شعاعی (یک پلکان مارپیچ را تصویر کنید)

– کریستالوگرافی (تصویر یک سینی دونات با طعم‌های مختلف)

برای مثال تصویر بالا با استفاده زیبا از تعادل متقارن شده و یک احساس هماهنگی را نشان می‌دهد. تعادل متقارن برای تصاویر، طراحی‌ها، گرافیک‌های وبلاگ، عکس‌ها و موارد دیگر عالی است. همچنین تعادل نامتقارن مانند تصویر زیر هم وجود دارد.

تعادل نامتقارن با کمک کنتراست چالش ایجاد می‌کند و زمانی که دقیق اجرا شود می‌تواند از نظر بصری جالب باشد. از آنجا که این نوع تعادل انتزاعی است، تقارن وجود ندارد. در این نوع تعادل هیچ تصویر آینه‌ای وجود ندارد.  

هنگام خلق یک تصویر٬ برای ایجاد تعادل با چیزهای مختلفی مانند اندازه اقلام، روشنی و تاریکی اقلام، رنگ‌های گرم و سرد، بافت، تعداد اشیا٬ و جهت‌گیری (عمودی/افقی/مورب) آنها را تغییر دهید تا تصویرتان به تعادل لازم برسد.

۳- خطوط

خطوط عناصر بصری تصویر شما هستند که به هدایت چشم به جایی که می‌خواهید برود، منجر می شود. خطوط مستقیم برای ایجاد حس نظم و آراستگی به تصویر نقش دارند. در حالی که خطوط کج یا منحنی ممکن است حرکت یا تفکیک را در تصویر القا کنند. توجه دقیق به استفاده از خطوط در سراسر تصویر می‌تواند به هدایت مخاطبان در طول سفر بصری کمک کند و در طول مسیر بر روی مهمترین و عمدی‌ترین عناصر متوقف شود.

به تصویر زیر توجه کنید. استفاده از خطوط مورب مشخص در سراسر تصویر، چشمان شما را سریع و موثر به نقاطی خاص از تصویر هدایت می‌کند. این خطوط در تصویر بخش‌های مختلفی را که بیانگر شهرها در نقاط کانونی مشخص هستند٬ ایجاد کرده اند.

هنگام اضافه کردن خطوط به تصویرتان، به جایی که چشم مخاطب را جلب می‌کنند٬ دقت کنید. هدف ایجاد مسیری منطقی است که مخاطب بتواند آن را دنبال کند تا این که به نقطه مورد نظر شما برسد.

تایپوگرافی یک هنر است. انتخاب فونت کامل یا مجموعه ای از فونت‌هایی که در کنار هم قرار می‌گیرند٬ می‌تواند به تصویر صفحه و یا کانال شما جان ببخشد. همچنین انتخاب درست فونت تأثیر زیادی بر نحوه درست درک و دریافت مخاطب از طرح شما توسط و در نهایت انتقال موثر پیام مورد نظر شما دارد.

۴- فونت

هنگام انتخاب فونت یا فونت‌هایی که در طراحی خود استفاده می‌کنید، یکی از مهمترین جنبه‌هایی که باید در نظر داشته باشید٬ خوانایی است. پل رند، که یک طراح گرافیک است، در این مورد گفته است: «سعی نکنید اصیل باشید، فقط سعی کنید خوب باشید.» چند نکته حرفه ای برای استفاده از فونت‌ها را در زیر مورد  اشاره قرار می‌دهیم:

– طراحی خود را به حداکثر ۳ تایپ فیس (طراحی فونت) محدود کنید.

– از اندازه فونتی استفاده کنید که با رسانه‌ شما مطابقت داشته باشد.

– به طور سنتی فونت‌ها سری B یا فونت‌های جدید ایران‌سنس برای برشور و کاتالوگ و فونت‌هایی مثل ایران یکان برای سایت مناسب است.

– کرنینگ (فاصله‌گذاری مناسب میان حروف) شیوه‌ای مناسب برای عناوین مطالب است.

۵- کنتراست

کنتراست تمایز بین عناصر را ایجاد می‌کند و باعث می‌شود یکی بیشتر از دیگران برجسته یا به اصطلاح «پاپ» شود.

استفاده از کنتراست موثر راهی عالی برای بهبود تصاویر در رسانه‌های اجتماعی است. بدون تضاد، طرح شما با خطر “مسطح” بودن روبرو می‌شود. اما در عین حال با کنتراست بیش از حد، طراحی شما ممکن است به هم ریخته شود و هیچ چیز برجسته نشود.
برای ایجاد کنتراست به یک تصویر ۳ روش زیر وجود دارد:

– استفاده از رنگ‌ها: یکی از ساده‌ترین راه‌ها برای ایجاد کنتراست در طرح‌ها و تصویرها، استفاده از رنگ‌ها، مثلا استفاده از رنگ‌های روشن در یک زمینه تیره است.

– استفاده از اشکال: یکی دیگر از راه‌های ایجاد کنتراست به تصویر، استفاده از اشکال است. به اشکال گرافیکی دو تصویر زیر دقت کنید. ببینید چطور اشکال هندسی یک تصویر با اشکال طبیعی سازگاری پیدا کرده اند. از این سازگاری در طراحی بهتر تصاویر می‌توان بهره برد.

– استفاده از ابعاد: به راحتی با بزرگ‌تر یا کوچک‌تر کردن برخی از عناصر طراحی، می‌توان در تصاویر کنتراست ایجاد کرد. این تمایز می‌تواند با پررنگ شدن برخی اجزا از جمله حروف نیز ایجاد شود.

تبلیغ زیر، توجه مخاطب را ابتدا به سمت عدد ۱۹۱۳ و سپس به قسمت‌های دیگر تصویر و در نهایت به تصویر غذا در پس زمینه جلب می‌کند.

۶- مقیاس‌سازی

مقیاس‌سازی یا مقیاس‌بندی یعنی تبدیل برخی از مقادیر به تصویر. مقیاس‌سازی به تمرکز توجه مخاطب روی برخی عناصر کمک می‌کند و به او اجازه می‌دهد یک مفهوم را بهتر درک کنند. اگر بخواهید زندگی خود به تصویر بکشید، چطور این کار را انجام می‌دهید؟

تصویر زیر سال‌های عمر یک فرد ۹۰ ساله را نشان می‌دهد. هر دایره کوچک نشان دهنده ۳ ماه از عمر اوست. این نوع تصویرسازی می‌تواند به ارتباط بهتر مخاطب با محتوای شما کمک زیادی کند. زیرا مخاطب تصویر را بهتر از اعداد درک کرده و به خاطر می‌س‍پارد.

۷- مجاورت

مجاورت یعنی هنر اتصال عناصر مشابه به یکدیگر. یکی از شناخته شدن‌ترین شیوه‌ها در این راستا قرار دادن فیزیکی اجسام در نزدیکی یکدیگر است. راه دیگر این است که آنها را به روش‌های بصری دیگر نظیر استفاده از رنگ‌ها، فونت‌ها، اندازه‌ها و سایر موارد مشابه به هم متصل کنید.

تصویر زیر نشان می‌دهد که چگونه می‌توان از نزدیکی برای درک بهتر ارتباط میان اجزای مشابه در تصاویر استفاده کرد. دایره‌ها گسترده شده‌اند و هر کدام به تنهایی قابل شناسائی هستند. اما وقتی دایره‌های مشابه کنار هم قرار می‌گیرند، این احساس را به دست می‌دهند که به هم وصل و یک شکل کامل و واحد هستند.

در طراحی رسانه‌های اجتماعی، مجاورت می‌تواند به تجمیع عناصر یک محصول یا مفهوم از طریق ایجاد روابط فضایی میان آنها کمک کند.

۸- سلسه مراتب

رعایت سلسله مراتب اجزای طراحی، تکنیکی موثر در طراحی رسانه‌های اجتماعی است تا مطمئن شوید که در ابتدا مهم ترین پیام خود را منتقل می‌کنید.
بهره‌گیری موثر از این اصل به درک شما از اهداف بستگی دارد. مهم‌ترین پیام را به عنوان نقطه کانونی تعیین کنید و سپس از سایر اصول طراحی در این مقاله برای برجسته کردن آن استفاده کنید. سپس می‌توانید اطلاعاتی را که درجه اهمیت آنها در رتبه‌های بعدی است، در طراحی جانمایی کنید. به تصویر زیر توجه کنید. عبارت «سفر» (Travel) در وسط تصویر، ابتدا توجه مخاطب را به سوی خود جلب کرده و سپس او سایر اطلاعات در طراحی را بررسی می‌کند.

۹- تکرار

سه عنصر که همیشه باید سعی کنید در طرح‌های خود با آنها وفادار باشید؛ فونت، رنگ و لوگو هستند. با گذشت زمان، تکرار این سه عنصر به شما یا برندتان ظاهری منحصر به فرد و قابل تمایز می‌دهند. بیایید یک مثال را برای نشان دادن استفاده ساده از تکرار در طراحی بررسی کنیم.

تبلیغ زیر از اپل را به خاطر دارید؟ به دلیل ماهیت رنگارنگ و ماهیت بازیگوشی تصویر افراد، استفاده از تکرار در این تصویر به ایجاد ارتباط پایدار و پیوسته با مخاطب کمک می‌کند.

۱۰- جهت

نحوه حرکت چشم انسان در طرح‌ها، تصاویر، وب سایت‌ها و سایر عناصر بصری متفاوت است، اما اغلب رویه‌ای یکسان دارد. به همین دلیل مهم است که مخاطبان خود را در مسیری که تمایل دارید، هدایت کنید. به عبارت دیگر، یک «جریان» عمدی ایجاد کنید.

براساس تحقیقات صورت گرفته در مورد ردیابی چشم، مخاطبان متن‌های انگلیسی (از چپ به راست) اغلب در یک الگوی «F»، یا الگوی «E» و گاهی اوقات «Z» خوانش می‌کنند. بنابراین قرار دادن عناصر مهم و چشم نواز در سمت چپ و سمت چپ بالای طراحی بسیار کلیدی است.

۱۱- فضا

یکی از نکات مهم در طراحی برای شبکه‌های اجتماعی، استفاده درست از فضا است. به زبان ساده، فضای نگاتیو یا فضای سفید ناحیه ای است که سایر اشیا در تصویر را احاطه کرده است. اغلب اوقات، آنچه را که از تصویر خود حذف می‌کنید، به همان اندازه مهم است که اضافه می‌کنید.

سعی کنید قدرت سادگی را در طراحی خود دست کم نگیرید. فضا کیفیت زیبایی شناختی تصویر شما افزایش داده و در عین حال مهمترین عناصر را نیز در ‌آن برجسته کند.

دو نمونه از اثرات شگفت انگیز استفاده از فضا در طراحی‌های شما را به شما نشان دهم. اولین مورد از هنرمند، تصویرگر و طراح گرافیک تانگ یاو هونگ است که ظاهراً به هنر فضا در طراحی تسلط دارد. تانگ یاو هونگ عمدا و هوشمندانه اشکال را در فضای منفی حک می‌کند تا حسی مسحورکننده ایجاد کند.

تصاویر خود را ساده نگه دارید و از فضای اطراف اشیا برای جلب توجه به عناصر مهم استفاده کنید. همچنین هنگام اضافه کردن اشکال، فونت‌ها یا رنگ‌ها به طرح تان، در نظر بگیرید که چه اشکال یا خطوطی در اطراف آنها شکل می‌گیرد و از آنها به نفع خود استفاده کنید.

در تصویر بالا فضای سفید اطراف هر عنصر به بیرون کشیدن هر قطعه به صورت جداگانه کمک زیادی کرده است.